වල් අස්සයෝ සහ රේස් අස්සයෝ

නිකං දෙන අස්සයගෙ දත් ගනින්නෙපා කිව්වලු!!! අශ්වයන්ගේ වයස සහ සෞඛ්‍ය තත්වය ගැන නිගමනයකට එන්න උගේ දත් පරීක්ෂා කිරීමෙන් පුළුවන් ලු. මට හොඳින් මතකයි ඇමරිකන් හමුදා Tikrit නගරයේ manhole  එකක් ඇතුලේ ඉඳල සදාම් හුසේන්ව අල්ලගත්ත ගමන් කට අරින්න කියල දත් බලනවා. මයෙ  හිතේ වයසයි සෞඛ්‍ය තත්වෙයි තේරුම් ගන්න වෙන්ටැ.

 සදාම් හුසේන් සහ අස්සයෝ ගැන කියද්දී මහින්ද මහත්තයගෙ බාල කොලුවා "චිචී" ගෙ කාර් රේස් පැදිල්ලයි, තිබුනයි කියන  කාර් එකතුව ගැනයි මතක් උනා. මොන සැක්කරය කිව්වත් උන්ට ලොකු ලොකු කාර් තිබ්බෙ නෑ කියල මං නං ඒක නං පිළිගන්නෙ නෑ.යකෝ මගේ තාත්ත ජනාධිපති උනා නං මාත් අඬලහරි හොඳ එකක් ඉල්ලගන්නවා.

2006 අවුරුද්දෙ මෝටර් රථ ඉංජිනේරු අභ්‍යාස ආයතනයේ ඉගෙනගන්න කාලේ නාමල් රාජපක්ෂ ඔහුගෙ AC-Cobra කාර් එක වර්ණ පින්තාරු කරන්න CIC කොම්පැණියේ හොඳම වාහන පින්තාරු ශිල්පියත් එක්ක අපේ ආයතනයේ Paint Booth එක යොදාගත්තා. අපේ යාලුවෙක් නම් ගිහිං නාමල් එක්ක කතා කළා. මට ඒ කාලේ ඉඳන්ම බුවාව දිරෙව්වෙ නැති නිසා කතාකරන්න ගියේ නෑ . අන්තිමට අපි අර යාලුවට නම අගට  රාජපක්ෂ කෑල්ල දාල   කාඩ් එකකුත් ගැහුවා මතකයි.

ඒ කාලෙත් AC Cobra එකක් තිබුන උදවියට අන්තිම කාලේ වෙනකොට යහපාලනේට අහු නොවුනට මොන මොනවා තියෙන්න ඇතිද කියල මට නම් හිතෙන්නේ. Drag Race event එකකට රෝහිත පැදපු Ford mustang  Shelby GT 500 එකේ පින්තූර දැක්කම Ford Mustang කාර් එක ගැන වැඩි විස්තර මතක් වෙනවා. 

1964-65 කාලේ තරුණ පරම්පරාවට සාක්කුවට ගැලපෙන මිළකට, ජවසම්පන්න, හොඳ පෙනුමකුත් තියන දොර දෙකේ කාර් එකක් විදියට තමයි Mustang කාර් එක නිපදවෙන්නේ. එක බොහොම ජනප්‍රිය උනා. වේගයෙන් දිවයන ඇමරිකන් වල් අශ්වයෙක්ගේ ලකුණෙන් Mustang කාර් මේ දක්වාම Ford සමාගමෙන් අලුත් පෙනුමකින්  නවීන අංගෝපාංගත් එක්ක නිපදවෙනවා. Shelby සමාගමෙන් ඒවා තවත් නවීකරණය කරලා වැඩි බලයක් සහිතව ඔවුන්ගේ Modification සමග වැඩි මිළකින් වෙළඳපලට එනවා. අපේ කොල්ලොත් ඔය නිකන් හම්බවෙන අස්සයගේ දත් ගණින්නේ මොකටද කියල, එව්වා අරන් රේස් පදිනවා.

 වල් අස්සයගෙ බැජ් එක ගහල තිබ්බට මොකද ඒ නම ඒකට ගැලපුනත් mustang කාර් එකට නම ලැබෙන්න හේතුව දෙවෙනි ලෝක යුද්දෙදි අතිශය ජනප්‍රිය වෙච්ච p-51 Mustang ප්ලේන් එක. ආසන්න වශයෙන් යානා 15000ක් නිපදවුණු මේ මොඩලය ලෝක යුද්ධයේ බල තුලනය වෙනස් කරන්නට එක හේතුවක් උනා කියලයි කියවෙන්නේ. ප්‍රහාරක, නිරීක්ෂණ සහ බෝම්බ ප්‍රහාරක යානා පෙරගමන් සඳහා අතිශය වැදගත් මෙහෙයක් මෙයින් ඉටුවුනාලු. චිචී කොල්ල වල්  අස්සයා පිටේ රේස් ගිහිං අනිත් උන්ට හම්බ නොවුණු උම්මා එකකුත් එක්කම අම්මගෙ අතින් කුසලානෙ ගත්ත එකත් පොඩිද? එහෙම බැලුවම වල්  අස්සයා හෙන වැඩකරුවා...., උඩින් ගියත්, බිමින් ගියත්. වල් අස්සයෝ ගැනත් හොයල බලන්න වෙනවා මෙහෙම යනකොට.

වල් අශ්වයෝ කිව්වම අපේ හිතේ ඇඳෙන චිත්‍රයක් තියනවා. තෙරක් නොපෙනෙන ඇමරිකානු තැනිතලා බිම් හරහා රංචු වශයෙන් දුවන අශ්වයන්ගේ අලංකාර දර්ශනයක්. ඒ වගේම මතක් වෙනවා "යකාරි" කාටුන් එකත්. රතු ඉන්දියන් වරු බොහොම අලංකාර විසිතුරු ඇඳුමෙන් සැරසිලා පිහාටු තොප්පි දාගෙන අශ්වයන්ගේ පිටේ රංචු ගැහිලා යුද්දෙට යන විදිය. ඔය ඔක්කොම දැක්කම අපිට හිතෙන්නෙ ඇමරිකාවේ  වල් අශ්වයෝ ඉස්සර ඉඳන්ම පැවතගෙන එනවා වගේ හැගීමක්.

 එත් ඒක එහෙම නෙවෙයි. ස්පාඥ්ඥ කාරයෝ ඇමරිකාව හොයාගන්න කලින් අශ්වයෝ ඇමරිකාවේ හිටියේ නෑ. ඔය යක්කු එහෙ ගිහින් කාලාන්තරයක් තිස්සේ ගොඩනැගිල තිබුණු දියුණු ශිෂ්ටාචාර විනාශ කළා. "පිසාරෝ" ඉන්කාවරු නැත්තටම නැතිකරලා දැම්ම. "කොර්ටෙස්" ඇස්ටෙක් ශිෂ්ටාචාරය විනාශ කලා. ඒ ක්‍රි.ව. 1500ගණන් වල .

ඒ කාලෙ  උන් ඇමරිකාවට අරන් ආව අශ්වයෝ සමහර කොටසක් වල් වැදිලා උන්ගෙන් තමයි මේ Mustang ලා බිහිවෙන්නෙ.එහෙ වල් ඌරෝ හිටියෙත් නෑ. සූරපප්පා නං ඇමරිකාවට මුලින්ම ගියාම වල් ඌරු මසුත් කෑවා අපි දැක්කනෙ. එත් ඇත්ත කතාව තමයි, වල්  ඌරො විදියට සාමාන්‍ය ඌරො විකාශය උනේ  ස්පාඥ්ඥ කාරයෝ ආවට පස්සේ. ස්පාඥ්ඥ කාරයෝ  කෑමට ගෙනාපු සත්තු වල් වැදිලා. ඌරෝ ඇමරිකාවේ ඉඳල නෑ ඊට කලින්. කළුකුමෝ නං හිටියලු.

පුදුමාකාර වේගෙකින් බෝ වෙච්ච වල් අශ්වයෝ මුළු උතුරු ඇමරිකා මහාද්වීපය පුරාම ව්‍යාප්ත උනා. ඔන්න එතකොට පා ගමනින සහ ඔරු(canoe) වලින් ගමන් බිමන් ගිය  රතු ඉන්දියන්වරු  වල්  අස්සයෝ අල්ලාගෙන උන්ගේ පිටේ යන්න පටන්ගත්ත. පස්සේ කාලෙදි බ්‍රිතාන්‍ය කාරයෝ, ස්පාඥ්ඥ කාරයො  එක්ක යුද්ධ කරන්නත් ඉන්දියානුවො  ඒ අස්සයො පිටේ ආව. සුද්දා බෝකරලා ගිය සත්තු පිටේම. 

හරියට නිකං පක්ෂේ ලේකම්කම කියන අස්සයා පිටේ යූ.එන්.පී. සේනාවත් එක්ක  මෛත්‍රීපාල මහින්දට කෙළින්න ආව වගේ . මෛත්‍රී නං යහතින් වැජඹෙනවා. එත් අනේ  රතු ඉන්දියන්වරුන්ට නං අස්සයෝ පිටේ ආව කියල දිනන්න වත් බේරෙන්න වත් හම්බ උනේ නෑ. ඇමරිකාවේ ස්වදේශිකයෝ ඔක්කොම අභාවෙට ගියා ඒ සංස්කෘතිත් එක්කම.

 අපේ සංස්කෘතියෙ ගොවි බිම් වල වැඩ කරන්න යොදාගත්තේ හරක්. හාන්න මීහරක්. කරත්තේ දක්කන්න එළහරක් . තිරික්කල් රේස් වලට වෙනම පුරුදුකරපු එළහරක්, යුරෝපේ ඒ කාලේ සුද්දෝ ඒවාට යොදාගත්තෙ අස්සයෝ. ගොවිබිම් හාන්න හොඳ ශක්තිය තියන ටිකක් බරපතල් පෙනුමක් තියන අස්සයෝ. ගමන් බිමන් වලට තවත් වෙනස් විදියේ අස්සයෝ. රේස් දුවන්න රේස් අස්සයෝ. වෙනස්ම සංස්කෘති දෙකක් එකම වැඩේ වෙනස් සත්තුන්ගෙන් කරගත්ත හැටි.

 තැන්  දෙකක හිටියත් රේස් කතන්දරේදී නං  අපේ එවුං උදේ හවස ඔය සංස්කෘති දෙක එකට හා කරනවා රේස් ඔට්ටු අල්ලලා මෙහෙ ඉඳන්. සමස්ත ලංකා බෞද්ධ සම්මේලනයේ කලින් සභාපතිනිය මිලිනා සුමතිපාලගෙ (ඇත්ත නම මිලි නෝනා ලු) පුත්‍ර රත්නෙ ඇමතිකමකුත් කොරනගමන් අපේ එවුන්ට රේස් දාන්න ඉගැන්නුවා මතකයි.ඇයි අප්ප අපේ ච්චී කොල්ල "වල් අස්ස කාර්" එකේ දවල්ට රේස් පැදලා, රෑට පදින ටිටියානාවට නුවරඑළියේ ගිහිං පදින්නත් අස්සයෙක් ගෙනත් දුන්න කියන්නෙ. උන්දැගේ තාත්තා කකුල කැඩුණු අස්සයෙක් වෙලා දැන් මහගෙදර. පොළොන්නරුවේ වල් වැදිලා හිටපු අස්සයා දැන් රේස් දුවනවා. ඉස්සර රේස් දුවපු අස්සයෝ සමහරු දැන් වල් අස්සයො වෙලා. අප්‍රේල් මාසේ රේස් එකට ඉදිරිපත් වෙන්න කට්ටිය හෝ ගාල ලාඩං එහෙම ගහගෙන ලෑස්ති වෙනවා. කාගේ කකුල් කැඩෙයිද , කව්රු "නෝ වෙයාර්" වෙයිද , කව්රු "වින් කරයිද" දැම්ම කියන්න බෑ (ඕව රේස් දාන එවුන්ගේ වචන).  දිනන අස්සයට කප් එක හම්බවෙද්දි "අපේ ගොනා අපිට හොඳා" කියල පැරදුන අස්සය එක්කත් කට්ටිය ඉඳීවි. ඔය කකුල කැඩුණු අස්සයට වෙදකං කොරන්නද මන්ද කට්ටිය ඕසෙට මැදමුලන ගාටන්නෙ .

තව එකක් ..එහෙ සුපර් මෑන් චරිතෙට පණ දීපු ක්‍රිස්ටෝපර් රීව් අස්සයා පිටේ ගිහිං බෙල්ල කඩාගත්ත වගේ මෙහෙ සුපර් මෑන් වගේ හිටපු ඩී.එස්. සේනානායක මහත්තයත් පොලිස් අස්සයෙක්ගේ පිටින් වැටිලා ආන්තරා උණා. ඒ තරහටදෝ මන්දා පහුගිය කාලෙ බෝතලේ වලව්වට ගිය පොලිස් කාරයෙකුට ඉස්පිරිතාලෙ යන්නම වලව් වත්තෙ අස්සයෙක් හපාකෑවා.

 අස්ස කෙන්දෙන් අරන් හත් පාරක් ගසල දිවේ ගෑවා තියා, "සරස්වතී" තෙල් බෝතල් ගණන් බිව්වත් අපේ උන්දලට නං ඔය අස්සයෝ කරපු කෙළපු කියුං කෙරුං මතක හිටින්නෙ ටික කාලයයි. වෙනදට "අස්ස කුලප්පුව" හැදුන වගේ එහෙමෙහෙ දුවන මං බොහොම අමාරුවෙන් එක තැන ඉඳන් මේ ටික කොටාගත්තෙ. ඔය ඇති....